İş Ağı (Network) Önemli Ama Nasıl?

Emre Şarbak ‍(Co-founder @Patika.dev)

Teknoloji kariyerinizin başka bir parçasına mercek tuttuğumuz yeni yayınımızdan herkese merhaba. Bu blog yazımızda ele aldığımız konu: iş ağınız (network). 
Patika Discord etkinliğimizi izlemek isteyenleri diğer yayınlarımızın da bulunduğu YouTube kanalımıza bekleriz. 

İş ağı geliştirme (networking) konusu, herkesin önemini bildiği ama önemine uygun stratejinin ne olduğunu pek kestiremediği bir konu. Bu yüzden bu konuyu gündemimize aldık. Konuyu tartışırken önce

• iş ağını tanımlamaya çalışacak,
• onun önemi üstünde duracak, 
• potansiyel yararları hakkında konuşacak,
• iş ağı oluşturmakla ilgili düşüncelerimizi paylaşacak
• ve en sonunda iş ağı geliştirmek için yapılacak ilk temasla ilgili önerilerimizi sunacağız.‍

‍

İş Ağı Nedir?

İş ağı, sektörünüzün içindeki insanlarla kurduğunuz kendi sosyal alanınızdır. Kariyeriniz bağlamında sahip olduğunuz ve gelecekte sahip olmayı hedeflediğiniz nitelikler çerçevesinde insanlarla kurduğunuz ilişkilerdir. 

İş ağı, doğrudan işin kendisiyle (örneğin programlama) işi yapan kişi (programcı) arasındaki kesişimlerden ve sizin bu kesişime taraflardan biri (programlama ya da programcı) nedeniyle dahil olduğunuz kesişimlerden doğar. Dolayısıyla bir iş ağı, işle ve iş yapan insanlarla olan etkileşimlerin bütünüdür.  

Bu tür ilişkileriniz, özgeçmişinizde, GitHub profilinizde ve diğer dijital kariyer platformlarındaki hesaplarınızda kendisini referans, takip edilen kişi, bağlantı ya da ‘proje ortağı’ olarak gösterir. Ancak yukarıda söylediğim gibi iş ağınız, bunların ötesindeki devingen sosyal alanınız.

Peki bunlara rağmen iş ağına neden ihtiyaç duyarız? 

İş Ağı Neden Önemli?

Çünkü artık kurumların ilgili pozisyon için aradıkları özelliklerin tamamı yalnızca işin gerektirdiği teknik beceriye ve eğitime sahip olmakla ilgili değil. 

Günümüzde kurumlar sadece teknik beceriye değil bunun yanında kişinin sahip olduğu sosyal becerilere de bakıyor. Yani kurumlar işe alım yaparken kişinin teknik becerisinin düzeyini anlamaya çalışmanın yanında sosyal becerilerinin düzeyini de anlamaya çalışıyor. 

Adayın gelişim kaynaklarının ve geçmişinin bir toplamı olan iş ağı, kurumlar için önemli bir bilgi kaynağı işlevi görüyor. 

Peki siz bu işlevi kendi lehinize nasıl çalıştırabilirsiniz? İş ağı sizin için nasıl faydalı olabilir?‍

‍

İş Ağının Potansiyel Yararları Nelerdir?

Doğru oluşturulmuş iş ağının yararlarından konuşmak gerekirse özet olarak şunları söyleyebilirim: 

• İş ağı sayesinde kendinizi hazırladığınız sektörün önceliklerini öğrenebilirsiniz. 
• İş ağı sayesinde sektörün büyüyen, gelecek vaat eden kurumlarını öğrenebilirsiniz. 
• Kendinizi daha çok geliştirebileceğiniz kurumların bilgisini edinebilirsiniz.
• Çalışma şartları iyi olan kurumları erkenden bilebilirsiniz. 
  

Kısacası iş ağınız, ancak uzun deneyimler sonucunda fark edebileceğiniz, internet aramasıyla bulamayacağınız bilgilere erişmenizi sağlayabilir.

Tüm bunlardan hareketle, iş ağınız; biriktirdiğiniz bireysel ve sosyal ilişkilerinizin profesyonel yaşamınızda bir krediye dönüşmesi anlamına gelir. İş ağınız; dünden bugüne hızlıca edinilen kişisel bir aksesuar olarak değil, bir birikim olarak edinildiği için karşı tarafa sosyal ve bireysel olarak istikrarlı bir yapıda olduğunuzu net biçimde ortaya koyar. 

İş ağınızın sahip olduğu özellikler, içinde bulundurduğu ağırlıklar belli bir iş konusundaki yetkinliğinizi yansıtır. Örneğin iş ağınızda programcılık mesleğini sosyal fayda üreten bir biçimde yürüten insanlarla ya da kurumlarla belirgin temasınızın olması, başvurduğunuz kuruma birçok şey anlatabilir. Mesleğinize yaklaşımınızı, mesleğinize hangi ilkelerle kişisel yaşamınızda yer açtığınızı gösterebilir. Ağırlıklı olarak belli programlama araçlarında ve dillerinde çalışan insanlarla bağlantınızın olması, sizin de o programlama araçlarına ve dillerine geçmişten bugüne uzanan bir eğiliminizin olduğunu açıklar.‍

‍

İş Ağını Nasıl Oluşturmalıyız?

Sektörünüzdeki insanlarla gerçek bir ilişki kurmanın yollarından biri elbette sosyal medya platformları. Ancak iş ağı oluşturma sadece sosyal medya ortamlarında ekleşmeye indirgenemez.

İş ağı oluşturma, hedeflediğiniz sektördeki insanlarla nitelikli bir ilişki kurmaktır. Bunun doğal olarak geliştirilmesinin yolu ise kendinizi geliştirmeye çalışırken böyle insanlarla kesişmenizdir. Dolayısıyla iş ağı oluşturma; sektörünüzdeki kişilerle sosyal medyada ‘ekleşmek’ değil, onlarla çeşitli bağlamlarda başlatıp belli bir düzeyde sürdürdüğünüz öğrenmeye dayalı ilişkiler kurmadır. Bu nedenle iş ağı; kısa, tek seferlik de olsa belli bir bağlam içindeki gerçek ilişkiler üzerine kurulur.

"İş ağı oluşturmanın temel ilkesi, herhangi bir ortaklık vasıtasıyla güven oluşturabilmek. "

Buna başlamanın yollarından biri ise halihazırda yakın çevrenizde olan insanlarla hatta onların yakın çevresinde olan insanlarla etkileşim kurmak. Böylece zaten sahip olduğunuz güvene dayalı ilişkilerinizi, iş ağınızın parçası haline getirebilirsiniz. 

Benzer biçimde çeşitli ortaklıklarınızın olduğu ancak temasınızın olmadığı kişilere ulaşmak da iş ağı oluşturmanın başlangıç adımlarından. Örneğin aynı üniversiteden mezun olduğunuz kişilere bakabilirsiniz. Bu insanlarla sahip olduğunuz çeşitli ortaklıklar (aynı okul, aynı kulüp, aynı hobiler…) iş ağınızı geliştirmenize vesile olabilir. 

Herkesin takip ettiği kişilere ya da kurumlara ulaşmak, sizin müstesna özelliklerinizi sergilemenize hizmet etmeyecek. Bu sebeple sizi özgün kılan özelliklerinizle ortaklaştığınız kişilere ya da kurumlara ulaşmaya çalışın. Oyun oynamayı seven, oyun tasarlamaya ilgi duyan biriyseniz bu konu hakkında çalışan insanları bulup onlarla temas etmelisiniz. Bir adım daha öteye giderek sadece oyun tasarlayan değil sevdiğiniz-hedeflediğiniz şekilde oyun tasarlayan insanları bulmalısınız. Üstelik buna benzer karakteristik bir yolla tanışıp beslendiğiniz insanlara daha az kişi ulaştığı için daha verimli bir iş ağı oluşturma girişimi gerçekleştirebilirsiniz. 

Aynı şekilde kurumlarla iş ağı oluşturmaya çalışıyorsanız kurumun insan kaynakları bölümünün çalışanlarını değil ortak yanlarınızın olabileceğini düşündüğünüz mühendislerini, geliştiricilerini hedeflemelisiniz. 

Farklı bir alandan yazılım alanına girdiyseniz sizin gibi farklı bir alandan gelip sektörde yer alan kişilere ulaşmaya çalışabilirsiniz. Bu önemli bir ortaklık.

Geçmişte aynı kurumda gönüllülük yaptığınız kişileri iş ağınıza katmaya çalışabilirsiniz. ‍

‍

Peki Nasıl Konuşacağız?

Öncelikle iş ağınıza katmak istediğiniz kişiyi ortak noktalarınızı da bulmaya çalışarak araştırmalısınız. Bu kişilere Linkedin ya da türevi ortamlar üzerinden ulaştıktan sonra kısa bir konuşma gerçekleştirmeyi deneyebilirsiniz. Bu konuşmaya kendinizi tanıtarak başlayabilirsiniz. Çalışmalarınızı, becerilerinizi anlatabilirsiniz. Ardından ikilemlerinizden ve hedeflerinizden bahsederek o kişinin önerilerini duymak istediğinizi söyleyebilirsiniz. Temasta bulunduğunuz bu kişinin söylediklerini etkin dinlemeyle anlamaya çalışabilirsiniz. Yani söylenenler arasında size ilginç ya da farklı gelen noktaları, dinledikten sonra sorabilirsiniz. Bu sorular; sektörünüzle, mesleğinizle ilgili bilmediğiniz, daha önce hiç fark etmediğiniz birçok önemli noktanın konuşulmasını sağlayabilir. 

Görüşmenin sonunda anladıklarınızı özetleyerek ulaşmış olduğunuz sonuçları teyit edebilir, öğrendiklerinizi vurgulayabilir ve karşıdaki kişiye bu görüşmeye verdiğiniz önemi gösterebilirsiniz. Konuşmayı bitirmeden önce görüştüğünüz kişinin çevresindeki kariyer fırsatlarını duymak istediğinizi, bu konuda desteğe açık olduğunuzu kibarca belirtebilirsiniz. Bununla birlikte görüştüğünüz kişiye çeşitli konularda sizin de destek olabileceğinizi söyleyebilirsiniz.

Unutmayın, durumunuzu ve planlarınızı iyi betimlemeniz, karşıdaki kişinin nokta atışı önerilerde bulunmasını kolaylaştırır.

‍

Bu minvalde bir konuşma gerçekleştirirken dikkat etmeniz gereken başka şeyler de var.

Görüş, öneri alma ricanızı ilgili kişinin tüm kanallarından değil sadece bir kanalından iletmelisiniz.

Ayrıca konuşma boyunca doğrudan bir şey isteyen bir kişi pozisyonunda olmamalısınız. Bu iletişim biçimi kaba olmasının yanında konuşmayı sınırlayıcı bir etki yapar.

Kişinin herhangi bir nedenle yanıt vermeme hakkının bulunduğunun farkında olmalısınız. ‍

‍

İş ağı oluşturmanın evrensel ilkesi, bariz bir iş ağı oluşturma gündemiyle hareket etmemek. Bu süreç esasında kariyeriniz açısından bir beslenme girişimi. Dolayısıyla ilgili kişinin ağınıza eklenmesi bu beslenme girişimin sadece bir çıktısı, tamamı değil. 

***

Düzenlediğimiz Patika Discord etkinlikleri için buradan kayıt olabilirsiniz!